ДЗЕРАССÆ-РÆСУГЪД — тж. САСАНА Ахæм номимæ дæр æмбæлы кадджыты – Донбеттыры чызг, Нарты Æхсæртæджы ус, Уырызмæг, Хæмыц, Сатана æмæ Сырдоны мад. Уымæй равзæрдысты дунейы фыццаг куыдз Силæм æмæ Уырызмæджы бæх хъулон Æрфæн зæххон бæхты фыдæл. Уый йæ дыууæ хоимæ фæцалх… … Словарь по этнографии и мифологии осетин
ÆХСÆРТÆГ — Æртæ Нартæй иуы – æхсарджын æмæ зонынджын мыггаг Æхсæртæггаты фыдæл, нарты хистæр Уæрхæджы фырт, Æхсары халдих фаззон, йæ кæстæр. Æхсар райгуырд фыццаг кæркуасæны, Æхсæртæг та – дыккаг кæркуасæны, Бонвæрноны скастмæ. Уæрхæг йæ лæппуты райгуырды… … Словарь по этнографии и мифологии осетин
УЫРЫЗМÆГ — Нарты хистæр Уæрхæджы фаззон фырт Æхсæртæг æмæ Донбеттыры чызг Дзерассæ рæсугъды (Сасанайы) фырт, Нарты номдзыд хистæр, болатрихи Хæмыцы фаззон. Кадджыты Дзерассæ Æхсар æмæ Æхсæртæджы мæрдтæ Уастырджийæн куы баныгæнын кæны, уæд дзы йæхи бафæсвæд… … Словарь по этнографии и мифологии осетин
САТАНА — Уæларвон Уастырджи æмæ Донбеттыры чызг Дзерассæйы (Сасанайы) чызг. Райгуырд зæппадзы Уырызмæг æмæ Хæмыцы мард мадæй. Уастырджийы зæрдæмæ Дзерассæ афтæ тынг цыд, æмæ удæгасæй йæ къухы куы нæ бафтыд, уæд æм мардæй зæппадзмæ бацыд. «Нымæтын ехсæй… … Словарь по этнографии и мифологии осетин
ГÆТÆГ — Цæугæдæтты æмæ суадæтты – дзыхыдоны (нуазыны) доны бардуаг, Сырдоны фыд. Нарты рæсугъд Дзерассæ, Донбеттыры чызг, рацæйцыд донмæ. Доны хицау Гæтæг æм схудт, йæ цæст æм æрныкъуылдта æмæ йæм дзуры: «Уæ, мæ хуры хай, урсцъар рæсугъд Дзерассæ, бауарз … Словарь по этнографии и мифологии осетин
Уæрхæг — см. Уæрхæг – перевод Уæрхæг – Нарты эпосы Æхсæртæггаты мыггаджы сæрæвæрæг, фаззон æфсымæртæ Æхсар æмæ Æхсæртæджы фыд, дондунейы паддзахы чызг Дзерассæ – рæсугъды мой, йæ фыртты мæлæты фæстæ дзы Нарт хынджылæг кодтой, хызта сын сæ фос. Цæмæй… … Словарь по этнографии и мифологии осетин
Хъайтар — см. Хъайтар – перевод Хъайтар – мифологон персонажты универсалон категори. Хъайтар арæхдæр вæййы дзуар æмæ зæххон адæймаджы (хатт та æрдзы иу хайы) фырт (чызг) кæнæ байзæддаг: зæгъæм, нарты эпосы хъайтар Уырызмæг æмæ Хæмыц сты дондунейы бардуаг… … Словарь по этнографии и мифологии осетин
ÆРФÆН — Нæртон куырыхон æмæ зондджын хистæр Уырызмæджы бæх. «Сырдоны кадæг æнусмæ Нарты Уæхтæнæгыл» нын зæгъы: «Дзерассæйы мæрдон гуыбыны Уастырджийы комы тæфæй сæвзæрдис Нарты Сатана, сылгоймаг; бæхы мыггагæй – æфсургъ; куыдзы мыггагæй та – Силæм...… … Словарь по этнографии и мифологии осетин
ÆХСАР — Нарты кадджыты хъæбатыр, Нарты хистæр Уæрхæджы фаззон фырт, Æхсæртæджы халдих фаззон, йæ хистæр, райгуырд фыццаг кæркуасæны, ном ыл сæвæрдта уæларвон Куырдалæгон. Æхсар æмæ Æхсæртæг иу æхсæв иумæ хъахъхъæдтой Нарты фæткъуы. Æхсæвæр куы бахордтой … Словарь по этнографии и мифологии осетин
БЫЦЕНТЫ ЕЛАЗАР — Цуанон лæг, Дзерассæ рæсугъд уымæй фехъуыста, уæлдзæхы, дам, Нартæм ис хорз дыргъдон, йæ бæлæстæй иуыл цы фæткъуы зайы, уый æхсæвæй бонмæ кæмæн рæгъæд кæны, ахæм. Дзерассæ фæткъуымæ бацыбæл, йæ сæры хил аивæзта цыкурайы сахат, кæсаг фестад æмæ… … Словарь по этнографии и мифологии осетин
